Vali Yılmaz, Aizanoi Antik Kenti'ne Hayran Kaldı

Kütahya Valisi Şerif Yılmaz, bazı daire müdürleri ile birlikte Çavdarhisar ilçesindeki tarihi Aizanoi Antik Kenti'ni gezdi.

Çavdarhisar Belediye Başkanı Halil Başer ve görevli rehberden bilgiler alarak tarihi eserleri inceleyen Vali Yılmaz, yöredeki vatandaşlarla da sohbet etti.

Başkan Halil Başer, Vali Yılmaz'a antik kentle ilgili şu bilgileri verdi: "Aizanoi Antik Kenti, Çavdarhisar İlçe merkezinde olup, Kütahya'ya 60 kilometre uzaklıktadır. Penkalas (Kocaçay) Irmağının yukarı kesiminde tanrıça Meter Steunene'nin kutsal mağarası civarında yaşayan Frigyalıların öncülü olarak antik kaynaklarda geçen Azan adlı mitoloji kahramanının su perisi Erato ile efsanevi kral Arkas'ın birleşmesinden Aızanoi şehrinin ortaya çıktığı sanılmaktadır. Aızanoı kenti, antik Frigya'ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis'lerin ana yerleşim merkeziydi.Kentin yüksek platosu üzerinde bulunan Zeus tapınağının çevresinde yapılan kazılarda, M.Ö. 3 bin yıllarına ait yerleşim izlerinin ortaya çıktığı görülmüştür. Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bergama'ya ve Bithynia'ya bağlı iken M.Ö. 133 de Roma egemenliğine girmiştir.Roma imparatorluk döneminde tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aızanoı'de kesin kentleşme bulgularına ancak M.Ö.I.y.y. sonlarına doğru rastlanmaktadır. Yine ilk sikkelerin bu dönemde basıldığı bilinmektedir. Aızanoı antik kenti en parlak dönemini M.S.2 y.y. da yaşamış, büyük imar faaliyetleri görmüş ve bu dönemde bir çok yapı inşa edilmiştir. Erken Bizans döneminde piskoposluk merkezi iken,7.y.y.dan itibaren bu önemini yitirmiştir. Tapınak düzlüğü Orta Çağda bir hisara dönüştürülmüştür. Selçuklular döneminde Çavdar Tatarları tarafından üs olarak kullanılmasından dolayı (13.y.y.) buraya Çavdarhisar adı verilmiştir. Aizanoi 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş,1830-1840'lı yıllarda incelenmiş ve tanımlanmıştır. Kazı çalışmalarına 1970 yılından bu yana her yıl sistematik olarak devam edilmektedir. Roma döneminde Antik kentte yaklaşık 80 bin kişinin yaşadığı tahmin edilmektedir. Kalıntılar arasında Anadolu'daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı, 15 bin kişi kapasiteli tiyatro ve tiyatroya bitişik nizamda yapılmış 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk ticaret borsa binası, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde ikisi ayakta kalmış beş köprü, iki agora, gymnasium, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, antik bir bent, suyolları, kapı yapıları bulunmaktadır. Aızanoı antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır. Zeus Tapınağı, ırmağın batı kıyısına 200 m. uzaklıkta, etrafı sütunlu galerilerle çevrili 130,5x112 metre boyutlarındaki alanın ortasında, bir podyum üzerine kuruludur. 8x15 ölçülerinde 120 adet İon ve 4 adet Korinti üslubunda sütunlarla dipteras planlı olarak inşa edilmiştir. Frig tanrıçası Meter Steunene'ye adanmış olan yer altı cellasına inen ve çatıya ulaşan bir merdiveni bulunmaktadır. Anadolu'daki en iyi koruna gelmiş İon düzenindeki tapınaklardan biri olan yapının bezemelerinden özellikle akroterleri ilgi çekicidir. Batı alınlığında orta akroter akant dalları ve yaprakları arasında tanrıça Kybele'nin büstüyle bezenmiştir. Doğu alınlık akroterindeyse Zeus büstü bulunmaktadır. Dor sütunlu avlusu ve agorasıyla M.S. 117-138 yılları arasında yapılmış tapınağın ön galeri duvarlarında; imparotor Hadrian'i ve Aızanoı için önemli hizmetler görmüş Apuleius'u öven yazıtlar yer almaktadır. Tiyatro, Zeus tapınağının kuzeydoğusunda, stadiumla aynı doğrultuda iki katlı olarak inşa edilen tiyatro, 15 bin izleyici kapasitelidir. Sahne çapı 56 metre olan yapının duvarlarındaki yazıtlardan, Zeus tapınağı ve 4 numaralı Roma köprüsünde adı geçen Apileius'un bu kompleksin yapımında da rol oynadığı anlaşılmaktadır."

Vali Yılmaz, Aizanoi Antik Kenti'ne hayran kaldığını ifade etti.

(EFE)

10.06.2013 13: 01: 08

TSI

NNNN - KÜTAHYA

Şerif Yılmaz Çavdarhisar Kütahya Roma Yerel Haberler