Üzüme Teşvik Üreticiyi Memnun Etmedi

TOLGA ALBAY - Yaş üzümde ton başına ihracat desteğinin 80 liradan 130 liraya çıkarılacağına ilişkin açıklama üreticiyi tatmin etmedi. Ürünün önemli bölümünün satışının yapılığını, teşvik kararının çok geç kaldığını savunan üreticiler, bu yıl özellikle kuru üzümde ihracat fiyatının yarı yarıya gerilediğine dikkati çekti.

Türkiye'nin önde gelen tarımsal ihracat ürünlerinden olan kuru üzümde, rekoltenin 300 bin tonun üzerinde olması nedeniyle ihracat fiyatları yarıya yakın oranda geriledi.

Geçen yıl Eylül ayında tonu 2 bin 700 dolardan satılan çekirdeksiz kuru üzüm, bu yıl bin 600 - bin 700 dolardan satılabiliyor. Fiyatın daha fazla düşmesinin engellenmesi için üzümün kurutmaya gitmeden sofralık olarak kesilerek ihracatının yapılması talebiyle yaş üzüm ihracatına uygulanan teşviğin artırılması talep edilmişti.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 18 Eylül Perşembe günü İzmir temasları sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada yaş üzümde 80 lira olan ton başına ihracat teşviğinin 130 liraya çıkarıldığını ifade etti.

Teşvikteki artışla ilgili AA muhabirine açıklama yapan Tariş Üzüm Kooperatifleri Birliği Başkanı Ali Rıza Türker, açıklamanın geç kaldığını savundu.

Kuru üzümde rekoltenin yüksek olmasından kaynaklanan fiyat sıkıntısının çözümü için sofralık üzümün daha fazla ihraç edilmesini istediklerini, bunun için de hükümetten sofralık ürüne uygulanan ihracat teşviğinin artırılmasını talep ettiklerini kaydeden Türker, taleplerine çok geç yanıt verildiğini söyledi.

Türker, "Üzümde sezonun önemli bölümünü tamamladık. Üzümün çoğu kesildi ve kurutmaya gitti. Sofralık üzümde de alışveriş bitti, üzüm soğuk hava depolarında veya örtü altı bağlarda bekletiliyor. Bu saatten sonra açıklanan teşviğin kuru üzüme hiçbir faydası olmaz. Maalesef açıklanan teşviğin üreticiye bir etkisi olmayacak. Teşvik açıklamasının sezon başlamadan yapılması gerekiyordu" dedi.

Ege Kuru Meyve İhracatçı Birlikleri Başkanı Birol Celep de açıklanan teşvik rakamının bu yıl değil gelecek sezonun ürününü etkileyebileceğini söyledi.

Birlik Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Göksan ise kuru üzümde bu yıl miktar bazında iyi bir ihracat yapılmasına rağmen fiyatların düştüğünü, geçen yıl 2 bin 700 dolar olan ihracat fiyatının bin 600 dolara gerilediğini belirtti.

Yaş üzüme açıklanan teşviğin piyasayı etkilemeyeceğini belirten Göksan, fiyatların ancak piyasadaki 70-80 bin ton üzümün çekilmesi halinde dengelenebileceğini, bu konuda hükümetin okullarda üzüm dağıtımı gibi sosyal politikaları devreye sokabileceğini ifade etti.

Üzümde teşvik rakamlarının en geç Nisan ayında açıklanması halinde piyasayı dengeleme fırsatının olabileceğini anlatan Göksan, üzümün kesildiği günlerde açıklanan rakamların dengeleme yönünde etkisinin çok sınırlı kalacağını kaydetti.

Bağbozumu devam ediyor

Türkiye'nin yıllık 600 milyon dolar ihracat geliri elde ettiği üzümde Manisa'da 560 bin dekar, Denizli'de 80 bin dekar ve İzmir'de 50 bin dekar bağlık alanda hasat devam ediyor.

Ege'de pamuk üretiminden vazgeçen çok sayıda üreticinin arazilerini bağ olarak değerlendirmeyi tercih etmesi nedeniyle üretimi hızla artan üzümde bu yıl iklim koşullarının da desteğiyle 330 bin tonluk kuru üzüm rekoltesi bekleniyor. İhracatlık sofralık üzüm üretimiyle tanınan Sarıgöl ve Alaşehir'de ise 400 bin ton olması beklenen üretimin bu yıl 200 bin tonunun ihracata gitmesi bekleniyor.

Bölgede kurutmalık üzümlerin önemli bölümünün kurutma işlemi tamamlandı. Sofralık üzümde ise yaklaşık 300 bin ton ürünün bağlarda örtü altında bekletildiği ifade ediliyor. Açıklanan teşvik rakamının sadece bekletilen bu ürünlerin fiyatını etkileyebileceği kaydediliyor.

Yüksek rekoltenin, sofralık üzüm tarafında özellikle Rusya'dan gelen talebin artmaya devam etmesi nedeniyle sorunsuz şekilde eritilmesi beklenirken kuru üzüm tarafında fiyatların dip yapması üreticiyi endişelendiriyor. - İzmir

Kaynak: AA / Güncel