Zmo: 25 Dekardan Daha Küçük Zeytinlikler Zeytinlik Sahası Olarak Kabul Edilmeyecek

Ziraat Mühendisler Odası (ZMO) İstanbul Şube Başkanı Ahmet Atalık, TBMM'ye gönderilen "Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"nın zeytinlik sahaları açısından olumsuz hükümler içerdiğini belirterek, "Tasarıda, kanunda bulunmayan "kurul, küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmesi, tarımsal işletme ve zeytinlik saha' gibi yeni tanımlamalar getirilmiştir. Getirilen zeytinlik saha tanımlamasıyla artık 25 dekardan daha küçük zeytinlikler zeytinlik sahası olarak kabul edilmeyecek" dedi.

Atalık yaptığı yazılı açıklamada, ülkedeki zeytin ağacı sayısında hızlı bir artış sağlandığını ve 167 milyon adete ulaştığını belirtti. Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri önemli zeytin üreticisi bölgeler olduğunu kaydeden Atalık, zeytin ağaçlarının yüzde 97'si İzmir, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Manisa, Aydın, Muğla, Adana, Antalya, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa'da bulunduğunu bildirdi.

-"TÜRKİYE 6. SIRADA"-

Atalık, Türkiye'nin zeytinlik alan genişliği ile İspanya, Tunus, İtalya, Fas ve Yunanistan'ın ardından altıncı sırada yer aldığına dikkat çekti. Atalık, Türkiye'de zeytin ağacı sayısındaki artışa paralel olarak zeytin üretiminde de önemli miktarda artış sağlandığını ve TÜİK verilerine göre zeytin üretiminin 2013 yılı itibarıyla 1,7 milyon ton olarak gerçekleştiğini vurguladı. Atalık, Türkiye'de üretilen zeytinin yaklaşık yüzde 30'luk bölümünün sofralık olarak tüketildiğini, yaklaşık yüzde 70'lik bölümünün ise yağlığa ayrıldığını bildirdi.

-"TÜRKİYE SOFRALIK ZEYTİN TÜKETİMİYLE DÜNYA LİDERİ"-

Atalık, Ulusal Zeytin Konseyi verilerine göre Türkiye yaklaşık 400 bin tonluk sofralık zeytin üretimiyle İspanya'nın ardından ikinci sırada yer aldığını, dünya sofralık zeytin üretiminin yaklaşık yüzde 20'lik bölümünü sağlayan Türkiye'nin, yaklaşık 300 bin tonluk tüketimiyle de dünya lideri olduğuna dikkat çekti.

-"TÜRKİYE ZEYTİNYAĞI TÜKETİMİNDE 5. SIRADA"-

Atalık, Ege Bölgesi zeytin ağaç varlığının yaklaşık yüzde 50'sine sahip olduğuna dikkat çekerek, "Bu bölgemizdeki zeytin üretimimizin yaklaşık yüzde 80'i yağlık olarak işlenmektedir. Marmara Bölgesi'nde ise üretimin yaklaşık yüzde 90'lık bölümü sofralık olarak işlenmekte olup ülkemizin sofralık zeytin ihtiyacının yarıya yakın bölümünü bu bölgemiz sağlamaktadır. Akdeniz Bölgesi üretiminin yaklaşık yüzde 70'i, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin yaklaşık yüzde 85'i yağlık olarak işlenirken, Karadeniz Bölgesi'nde daha ziyade öz tüketime yönelik sofralık zeytin üretimi yaygındır" ifadelerini kullandı.

Zeytinyağı üretimindeki artışın tüketime de olumlu yönde olduğunu belirten Atalık, "Tüketimimiz 2005 yılından günümüze yaklaşık yüzde 80 oranında artış göstererek 150-160 bin ton seviyelerine yükselmiştir. Türkiye zeytinyağı tüketiminde de İtalya, İspanya, ABD ve Yunanistan'ın ardından beşinci sırada yer almaktadır" dedi.Türkiye 30 bin tonluk zeytinyağı ihracatıyla İtalya, İspanya ve Tunus'un ardından dördüncü sırada olduğunu kaydeden Atalık, sektörün 2023 yılı zeytinyağı ihracat hedefinin 700 bin ton olduğunu bildirdi. Zeytinlik alanlarının yok edilme tehdidi altında olduğunu savunan Atalık şunları kaydetti:

"Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzası ile TBMM'ye gönderilen 'Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı' zeytinlik sahalar açısından oldukça olumsuz hükümler içermektedir. Tasarıda, kanunda bulunmayan "kurul, küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmesi, tarımsal işletme ve zeytinlik saha' gibi yeni tanımlamalar getirilmiştir. Getirilen zeytinlik saha tanımlamasıyla artık 25 dekardan daha küçük zeytinlikler zeytinlik saha olarak kabul edilmeyecek. Kanun tasarısının ne genel gerekçesinde ne de madde gerekçelerinde böyle bir sınırlamanın ne amaçla getirildiğinin bir açıklaması yer almamaktadır. Getirilen sınırlamanın hiçbir bilimsel temeli bulunmamaktadır."

Atalık, Kanunda zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 km mesafede sadece zeytinyağı fabrikası kurulma imtiyazı yer aldığını, zeytinliklere zarar verecek kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılmasına ve işletilmesine izin verilmediğini, tasarıda bu imtiyazın kaldırıldığını, buna karşın pek çok yeni imtiyazların yer aldığını belirterek, "Yeni oluşturulacak Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu'nun uygun görmesi şartıyla jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları, ilgili bakanlıkça kamu yararı kararı alınmış madencilik faaliyetleri, elektrik üretimine yönelik yatırımlar, petrol ve doğalgaz arama ve işletme faaliyetleri, savunmaya yönelik stratejik ihtiyaçlar, doğal afet sonrası ortaya çıkan geçici yerleşim yeri ihtiyacı, kamu yararı gözetilerek yol altyapı ve üstyapısı faaliyetlerinde bulunulacak yatırımlar için zeytinlik sahalarda yatırım yapılmasına Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilecek. Böylelikle kanunda yer alan zeytinlik sahaların daraltılamayacağı kesin hükmü, tasarıyla getirilen birçok imtiyazın dışında daraltılamayacağı şeklinde yumuşatılmıştır" dedi.

-"SAHALARIMIZ KANUN KORUYUCULUĞUNUN DIŞINA ÇIKARILACAK"-

Türkiye'deki zeytin bahçelerinin ortalama büyüklüğünün 12 dekar civarında olduğuna dikkat çeken Atalık, "Sadece bu tanımlama dahi ülkemizin zeytinliklerine, zeytin ve zeytinyağı üretimine indirilmiş büyük bir darbe niteliğindedir. Bu şekilde zeytinlik sahalarımızın çok büyük bölümü kanunun koruyuculuğunun dışına çıkarılmış olacaktır. Sertifikalı zeytin fidanı dikimini ve en az 10 dekarlık kapama zeytin bahçesi oluşturulmasını yaygınlaştırmak amacıyla Devlet zeytin üreticisini 2005 yılından bu yana desteklerken, 25 dekardan küçük zeytinliklerin zeytinlik saha olarak kabul edilmeyecek olması bugüne kadar verilen desteklerin sokağa atılması, bundan sonrası için de böyle bir desteğin verilmeyeceği anlamına gelir" dedi.

Kanunda zeytinlik sahalarda ve bu sahalara en az 3 km mesafede toz ve duman çıkaran tesislerin kurulmasına izin verilmezken, tasarıda bu sınırlamanın kaldırılacağını savunan Atalık, "Böylelikle sadece üzerinde faaliyette bulunulan zeytinliklerin yok edilmesinin yanında toz ve duman çıkaran tesislere izin verilmek suretiyle civardaki zeytinliklerin de bitkisel gelişimine ve üremesine olumsuz etkide bulunulacaktır. Zarar sadece tarım dışı faaliyete tahsis edilen bölgeyle sınırlı kalmayacaktır" ifadelerini kullandı.

Zeytinlik İspanya Türkiye İtalya Politika Güncel Haberler